Home/24 posiedzenie Obserwatorium Rynku Mleka (MMO)
W dniu 28 listopada br. odbyło się 24 posiedzenie Rady Ekonomicznej Obserwatorium Rynku Mleka, w którym uczestniczyli eksperci z różnych ogniw łańcucha dostaw: CEJA (młodzi rolnicy), COPA-COGECA (producenci i spółdzielnie), ECVC (rolnicy), EDA (przemysł mleczarski), Eucolait (handel mleczarski) oraz Eurocommerce (sieci handlowe).
Najważniejsze informacje z tego spotkania przedstawiają się następująco:
Dostawy mleka w UE wzrosły we wrześniu 2017r. o 440 000 ton, podczas gdy skumulowany skup w okresie styczeń – wrzesień wzrósł zaledwie o 0,4%. Niedawne wzrosty były szczególnie zauważalne w Niemczech, Francji oraz Hiszpanii. Jedynie siedem państw członkowskich poinformowało o spadku dostaw wrześniu i ogólnie nie były to istotne redukcje. Produkcja OMP i masła spadła odpowiednio o 6,1% i 3,5%. Produkcja sera w UE wzrosła o 90 000 ton w roku 2017.
We wrześniu 2017r. średnia unijna cena mleka w skupie wzrosła do 36,7 c/kg, co oznacza wzrost o 11% w stosunku do średniej z ostatnich pięciu lat i jest to druga najwyższa wrześniowa cena (zaraz po wrześniu 2013r.) w statystykach MMO. Zgodnie z szacunkami, ceny powinny się ustabilizować w październiku. Wskaźnik marży brutto na produkcji mleka wykazuje gwałtowny wzrost od trzeciego kwartału 2016r. za co odpowiedzialne są wyższe ceny i niższe koszty operacyjne.
Wyłączając produkty białkowe (OMP i serwatkę w proszku), ceny unijnych produktów mleczarskich są zdecydowanie wyższe od średniookresowych. Ceny masła zostały gwałtownie skorygowane w stosunku do rekordowych poziomów i do pewnego stopnia ustabilizowały się na poziomie 530 €/100kg. Unijne ceny OMP są niższe od poziomu cen skupu interwencyjnego (152 €/100kg) ale nadal o 14% wyższe od cen notowanych w USA. W ostatnich miesiącach, z uwzględnieniem krótkoterminowych fluktuacji, stosunek euro do dolara jest stabilny, dzięki czemu w 2017r. euro zyskało 12% wartości w stosunku do dolara.
Zapasy OMP w magazynach interwencyjnych wynoszą 363 000 ton. Ta ilość powinna wzrosnąć w następstwie zakupu 22 000 ton we wrześniu.
Szacowana wielkość zapasów OMP w UE, oparta o podejście rezydualne (produkcja + import – spożycie – eksport), wykazuje nietypowo niskie poziomy zapasów OMP w prywatnych magazynach. Biorąc pod uwagę wsparcie zapewniane przez popyt eksportowy, na rynku powinno się znaleźć miejsce dla OMP uwalnianego z magazynów interwencyjnych. Zapasy masła są nadal niskie. Zapasy serów są na normalnych poziomie w stosunku do popytu.
Globalna produkcja mleka wzrosła o 1,6% w okresie styczeń-wrzesień i o około 2% od maja. Od września największe wzrosty produkcji zanotowano w UE. W USA notuje się stabilny wzrost, jednakże jesienią nieco niższy. Skup mleka w Nowej Zelandii ponownie wzrósł w październiku – głównym miesiącu produkcyjnym sezonu. Biorąc pod uwagę średni wzrost popytu na poziomie 1,5% sytuacja rynkowa staje się coraz bardziej niezrównoważona.
W tym roku globalny eksport wzrósł ( o 6% w ekwiwalencie mleka) ale jest niższy niż w 2016r. a liczony od sierpnia jest niższy niż w 2015r. Azja jest nadal największym odbiorcą tego wzrostu. Popyt w Chinach jest wyższy niż przewidywano; wzrost produkcji krajowej nie zapobiegł wzrostowi importu. W USA, usługi gastronomiczne są największym czynnikiem wzrostu konsumpcji i importu serów oraz masła. Dostęp do skupu interwencyjnego mógł mieć negatywny wpływ na poziom unijnego eksportu OMP we wrześniu, ale do końca roku przewiduje się jego wzrost. Wysokie ceny miały wpływ na unijny eksport serów w ostatnich dwóch miesiącach. Handel masłem zwolnił z powodu wysokich cen i niskiej dostępności; mimo to w UE zanotowano wzrost dostaw do USA, Chin, Iranu i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Detaliczne spożycie mleka płynnego kontynuuje swój strukturalny spadek. Ilości i ceny masła sprzedawanego w detalu potwierdzają, że w bieżącym roku wystąpiły pewne niedobory, ale twierdzenia o brakach są raczej przesadzone. Sytuacja na rynku serów była w tym roku lepsza od większości innych produktów mleczarskich.
Komisja Europejska zaprezentowała roczne statystyki produkcyjne za rok 2016. Z 168 milionów ton produkcji, 163 miliony ton odpowiadają mleku krowiemu. Odejmując od tego spożycie w gospodarstwach, sprzedaż bezpośrednią, zużycie na pasze oraz straty, dostawy ogółem wynosiły 153 miliony ton. W trzynastu nowych krajach członkowskich UE (EU-N13 MS) zanotowano wzrost skupu mleka przy jednoczesnym spadku produkcji wyrobów gotowych.
Globalny wzrost produkcji mleka w pewnym stopniu wywołuje odczucie bessy na rynku. Popyt utrzymuje się na wysokim poziome, ale wyprzedza go wzrost podaży. Potrzeba jest zatem korekta, która pozwoli uniknąć aktualnie panującego stanu braku równowagi i wzrostu zapasów.