W dniu 25 lipca br. odbyło się 22 posiedzenie Obserwatorium Rynku Mleka, w którym uczestniczyli eksperci z różnych ogniw łańcucha dostawa: CEJA (młodzi rolnicy), COPA-COGECA (producenci i spółdzielnie), ECVC (rolnicy); EMB (Europejska Rada Mleczarska), EDA (przemysł mleczarski), Eucolait (handel mleczarski) oraz Eurocommerce (sieci handlowe).
Prezentacje oraz informacje wymienione podczas posiedzenia wskazują iż:
W okresie styczeń – maj 2017 skup mleka w UE zmalał o 1,1% tj. o 700 000 ton. Spadek produkcji odnotowany w maju w Niemczech i Francji został z nawiązką skompensowany przez wzrost w Irlandii, Hiszpanii, Włoszech, Polsce i Hiszpanii, co oznacza umiarkowany miesięczny wzrost produkcji rzędu 0,1%.
Średnia unijna cena mleka surowego osiągnęła w maju 2017r. poziom 32,9 c/kg i była o 2,5% wyższa niż średnia z ostatnich pięciu lat oraz o 25% wyższa niż cena zanotowana w maju 2016r. Szacunki wskazują na niewielki wzrost w czerwcu – to poziomu 33,1 c/kg.
Z wyjątkiem OMP i serwatki w proszku, ceny unijnych produktów mleczarskich w minionych tygodniach wzrastały. Rozdźwięk pomiędzy ceną białek i tłuszczu przybrał na sile dzięki nowemu rekordowemu poziomowi cen masła (575 €/100 kg) i dalszych obniżek cen OMP ( -9% w ciągu 4 tygodni do poziomu 182 €/100kg). Ogólnie, ceny serów są na najwyższym poziomie od 4 lat, co oznacza większą zyskowność kombinacji ser + serwatka niż masło + OMP. Sytuacja ta oraz silniejsze Euro (+9% od początku 2017r.) powoduje, że produkty mleczarskie z UE są mniej konkurencyjne w stosunku do produktów z Oceanii i USA.
Zapasy interwencyjne OMP wzrosły z końcem maja w następstwie skupu prowadzonego w kwietniu i maju. Od chwili otwarcia procedury sprzedaży w ramach przetargów pod koniec 2016r. jedynie 140 ton OMP opuściło magazyny.
Ocena poziomu zapasów w UE na podstawie formuły: produkcja + import – spożycie – eksport wskazuje na normalny poziom zapasów OMP w prywatnych magazynach. Niedobory masła na rynku są rzeczywistością – szacuje się, że do końca roku na rynku zabraknie ok. 60 000 ton. Zapasy serów rosną szybko, ale popyt jest nadal duży, w konsekwencji ceny powinny utrzymać się na wysokim poziomie.
Światowa produkcja mleka w okresie styczeń – maj zmalała o 0,25% – co w głównej mierze spowodowane było sytuacją w UE. Nowa Zelandia i Australia zakończyły swój sezon produkcyjny spadkiem dostaw, ale prognozy dotyczące kolejnego roku wskazują na możliwość 2-3% wzrostu. Tempo wzrostu produkcji w USA nieco wyhamowało, ale nadal oczekuje się wzrostu rzędu 1,45% w drugiej połowie 2017r.
Globalny eksport najwyraźniej zwyżkował w maju – głównie z powodu OMP. Chiny umacniają swoją pozycję jako główny partner handlowy UE (pod względem wartości), kolejne miejsca zajmują USA i Arabia Saudyjska. Wzrost eksportu OMP może wyhamować jeżeli kupujący będą czekać na dalsze obniżki cen. Na handel masłem mają wpływ wysokie ceny i niska dostępność, co raczej nie ulegnie zmianie w nadchodzących miesiącach. Eksport serów w okresie styczeń – maj wzrósł o 6,3% potwierdzając tym samym utrzymujący się popyt na świecie.
Wysokie ceny masła przekładają się na wyższe ceny płacone przez konsumentów w niektórych krajach członkowskich (Belgia, Francja, Hiszpania). Wpływ tego zjawiska na spożycie krajowe nadal oczekuje na analizę. Sprzedaż produktów ekologicznych we Francji nadal wzrasta – z wyjątkiem mleka spożywczego. Sprzedaż detaliczna produktów o wysokiej wartości dodanej (desery, mleka wzbogacane) ogólnie się poprawia.
Niedawno opublikowana krótkookresowa prognoza Komisji Europejskiej przewiduje ogólny wzrost skupu mleka w UE o 0,7% przy jednocześnie mocno zróżnicowanej sytuacji w poszczególnych krajach członkowskich: duży wzrost dostaw ma objąć Polskę i Włochy, stabilizacja dostaw ma być notowana we Francji, a spadki mają dotknąć Niemcy i Holandię. Wysokie temperatury i brak opadów mogą spowodować pogorszenie jakości pastwisk i obniżyć produkcję zbóż, ale nie powinno mieć to istotnego wpływu na dostępność pasz.
Komisja zaprezentowała nowy unijny bilans białkowy, który w jasny sposób prezentuje sytuację popytowo-podażową na unijnym rynku białek paszowych. 58% białek zawartych w paszach pochodzi z zakupów, a tylko 37% z samozaopatrzenia, przy czym 41% białek zawartych w paszach pochodzi ze zbóż, a 92% białek wyprodukowano w UE.
Sytuację rynkową ocenia się pozytywnie z wyjątkiem popytu na OMP i jego cen (co jednak jest kompensowane dobrymi wynikami pozostałych produktów z mleczarskiego portfolio). Jednakże potrzebny jest czas by producenci mogli nadrobić straty powstałe w okresie dekoniunktury.
Związek Polskich Przetwórców Mleka ul. Złota 59, budynek Lumen, piętro 6 00-120 Warszawa